769878401733744977
769878401733744977
454098371733408935
454098371733408935
Jedenasty numer rocznika naukowego „Komunizm”
Szanowni Państwo!
Ukazał się jedenasty numer rocznika naukowego „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”.
nr 11 (2022)
SPIS TREŚCI
- Wstęp
I. STUDIA
- Sebastian Drabik
Służby II Rzeczypospolitej wobec komunistów (KPP) - Dariusz Magier
Collaboration with the Bolsheviks during the Soviet invasion of Poland in 1920 exemplified by the Biała Podlaska region - Adam Dziuba
Na straży kadr, ideologii i planu produkcji. Podstawowe organizacje partyjne Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej przy kopalni „Jankowice” w Boguszowicach i węźle kolejowym w Rybniku w latach 1951–1975 (w świetle dokumentów) - Agata Fijuth-Dudek
Październik 1956 roku na łamach „Sztandaru Ludu” - Adam Dziuba
Plan trzyletni w województwie śląskim. Przygotowania do „budowy fundamentów socjalizmu” - Bogusław Tracz
Międzynarodówka w rytmie kankana. Podstawowa Organizacja Partyjna PZPR w Operetce Śląskiej (1952–1966) - Paweł Orłowski
O roli inteligencji w strukturach bialskopodlaskiej organizacji PZPR. Przyczynek do badań prowincjonalnej elity komunistycznej - Ewelina Górka
Seria „Bez cenzury” (1977–1981) w polityce wydawniczej Instytutu Literackiego w Paryżu - Arkadiusz Kutkowski
Prokuratura oskarża, sąd sądzi, partia kieruje. Kilka przyczynków do historii komunistycznego wymiaru sprawiedliwości - Marcin Markiewicz
Partia w gminie. Funkcjonowanie wiejskich organizacji PZPR w latach 1948–1956 na przykładzie Białostocczyzny
II. RECENZJE
- Paweł Orłowski
Rec.: Sebastian Drabik, Krakowska organizacja partyjna 1948–1990. Struktury – członkowie – działalność, Kraków 2021, 415 ss.
III. SPRAWOZDANIA
- Paweł Orłowski
III Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Społeczeństwo w wojsku, wojsko w społeczeństwie w XIX i XX wieku. Relacje i procesy w ujęciu interdyscyplinarnym” (23–24 czerwca 2022 r., Dęblin)
Dziesiąty numer rocznika naukowego „Komunizm”
Szanowni Państwo!
Ukazał się dziesiąty numer rocznika naukowego „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”.
nr 10 (2021)
SPIS TREŚCI
- Wstęp
I. Studia
- Nadia Sola-Sałamacha
Warszawianka – „paryżanka Północy”. O kobietach mody i modzie kobiecej Warszawy w dwudziestoleciu międzywojennym
Varsovian women – “Parisian of the North.” About women of fashion and women’s fashion in Warsaw in the interwar period - Regina Dąbkowska
„Tylko pracą mogę zabezpieczyć swoją egzystencję”. Funkcjonariuszki Zakładu Karnego w Fordonie w latach 1945–1956 – rekonesans badawczy
Female Administrative Employees of Fordon Prison in 1945–1956: a Reconnaissance - Paweł Sztama
Życiorysy równoległe resortowych „dam”: Julii Brystiger, Marii Wiernej i Heleny Wolińskiej. Przyczynek do historii kobiet-komunistek w Polsce
Parallel biographies of departmental “ladies”: Julia Brystiger, Maria Wierna and Helena Wolińska. Contribution to the history of female communists in Poland - Marek Kozak
Działalność opozycyjna studentek z duszpasterstwa akademickiego i NZS w Białymstoku na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku
Opposition activity of students from the Academic Chaplaincy and NZS in Białystok at the turn of the 1970s and 1980s - Apolinary Rzońca
Obrazy kobiet i prowokatywne narracje symboliczne w twórczości malarskiej Edwarda Dwurnika
Images of women and provocative symbolic narratives in the paintings of Edward Dwurnik
II. Varia
- Konrad Zieliński
Jeszcze o Jesziwie Mędrców Lublina (1930–1939)
More about the Yeshiva of the Wise Men of Lublin (1930–1939) - Sebastian Drabik
Posłowie Frakcji Sejmowej Posłów Komunistycznych, Frakcji Sejmowej Związku Proletariatu Miast i Wsi i Komunistycznej Frakcji Poselskiej oraz inni posłowie komunistyczni w parlamencie II RP. Stan badań i perspektywy badawcze
Members of the Sejm Fraction of Communist MPs, the Sejm Fraction of the Union of the Proletariat of Towns and Villages and the Communist Parliamentary Fraction, and other communist MPs in the Parliament of the Second Polish Republic. State of research and research perspectives - Arkadiusz Piecyk
Polska Partia Socjalistyczna wobec problemów życia społecznego w powiecie kołobrzeskim w pierwszych miesiącach powojennych
The Polish Socialist Party in the face of the problems of social life in the Kołobrzeg district in the first post-war months - Konrad Zieliński
Polityka władz polskich wobec reemigracji, repatriacji i uchodźstwa z porewolucyjnej Rosji (na przykładzie województwa lubelskiego)
Policy of the Polish authorities towards re-emigration, repatriation and refugee from post-revolutionary Russia (based on the example of the Lublin Voivodeship) - Judyta Bielanowska
Partyjni dysydenci, czyli krótka historia myśli (anty)socjalistycznej I sekretarza KW PZPR w Poznaniu, Edwarda Skrzypczaka: studium przypadku
Party dissidents: a short history of (anti) socialist thought of Edward Skrzypczak, the first secretary of the Provincial Committee of the Polish United Workers’ Party in Poznań: case study - Jolanta Epsztein
Zarys biografii Mieczysława Fejgina, osobistego lekarza Bieruta
An outline of the biography of MieczysławFejgin, Bierut’s personal physician - Arkadiusz Kutkowski
Historia Skulbaszewskiego. Przyczynek do badań nad bezsilnością prawa
The story of Skulbaszewski. Contribution to research on the powerlessness of law
III. Recenzje
- Martyna Grądzka-Rejak
Rec. Nowa Huta jest kobietą? Nowa Huta jest kobietą!, K. Kobylarczyk, Kobiety Nowej Huty. Cegły, perły i petardy, Kraków 2020 - Marcin Kruszyński
Rec.: Monika Milewska, Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia w PRL, Warszawa 2021 - Sylwia Szyc
Rec.: Anna Dobrowolska, Zawodowe dziewczyny. Prostytucja i praca seksualna w PRL, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2020, 240 ss. - Rafał Łatka
Listy na czas przełomu. Jan Paweł II – kard. Stefan Wyszyński, oprac. P. Skibiński, R. Kowalczyk, Wydawnictwo WAM, Warszawa 2021, 248 ss.
IV. Sprawozdania
- Patryk Pleskot
O wojnie i Polsce na Wyspie Świętego Ludwika. Konferencja „Wkład Polaków w walkę z dwoma totalitaryzmami w Polsce i na Zachodzie” (Paryż, 16–17 listopada 2021 r.)
Dziewiąty numer rocznika naukowego „Komunizm”
Szanowni Państwo!
Ukazał się dziewiąty numer rocznika naukowego „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”.
nr 9 (2020)
SPIS TREŚCI
- Od Redakcji
I. Studia
- Janusz Kaliński
Polityka władz Polski Ludowej wobec rolnictwa
The policy of the People’s Poland authorities towards agriculture - Aneta Suchoń
Prawne aspekty gospodarowania nieruchomościami rolnymi w Polsce w latach 1918–2020
Legal aspects of agricultural real estate management in Poland in the years 1918–2020 - Cecylia Leszczyńska
Prezesi, dyrektorzy i urzędnicy: środowisko bankowe II Rzeczypospolitej i PRL
Presidents, directors and officials: banking in the Second Republic of Poland and the Polish People’s Republic - Mikołaj Iwanow
Losy ziemiaństwa polskiego w Białoruskiej Sowieckiej Republice Socjalistycznej na obszarze północno-wschodnim dawnych ziem wschodnich Rzeczypospolitej w latach 1921–1939
The fate of the Polish gentry in the Byelorussian Soviet Socialist Republic in the northeastern area of the former eastern territories of the Republic of Poland in the years 1921–1939 - Marcin Chorązki
Krajobraz przemian społecznych w małopolskiej gminie Michałowice w latach 1918–1945
The landscape of social changes in the Małopolska commune of Michałowice in the years 1918–1945 - Maria Brodzka-Bestry
Litewskie siedziby Zanów – Dukszty, Gierkany, Hryszkowszczyzna i Poniemuń. Postscriptum wspomnień Tomasza Zana i Heleny z Zanów Stankiewiczowej
The Lithuanian seats of the Zan family: Dukszty, Gierkany, Hryszkowszczyzna and Poniemuń. Postscript to the memoirs of Tomasz Zan and Helena Stankiewicz née Zan - Teresa Bagińska-Żurawska
Antoniny na Wołyniu – rozkwit i zagłada po rewolucji 1917 r.
Antoniny in Volhynia – flourishing and annihilation after the revolution of 1917 - Mikołaj Iwanow
Rodzina Wysłouchów. Seweryn i inni
The Wysłouch family. Seweryn Wysłouch and others - Michał Raczkowski
Z dziejów dóbr ziemskich Szczytno na Kujawach wschodnich od XIX w. do 1945 r.
From the history of Szczytno in eastern Kujawy, from the 19th century to 1945
II. Varia
- Adam Radomyski
Ocena warunków rozwoju systemu obrony powietrznej w Polsce w latach 1945–1970
Assessment of the conditions for the development of air defence system in Poland in the years 1945–1970 - Remigiusz Ławniczak
Nastroje, postawy oraz stosunek mieszkańców Grudziądza i powiatu grudziądzkiego do władzy komunistycznej w 1945 r.
Moods and attitudes of the inhabitants of Grudziądz and the Grudziądz district towards the Communist authorities in 1945 - Krzysztof Sychowicz
Kościół rzymskokatolicki w Polsce północno-wschodniej (województwo białostockie, łomżyńskie i suwalskie) a przemiany polityczne, społeczno-gospodarcze i prawne przełomu lat 1988–1989
The Roman Catholic Church in north-eastern Poland (Białystok, Łomża and Suwałki voivodeships) and the political, socio-economic and legal changes at the turn of 1989 - Patrycja Chełminiak
Polska muzyka rockowa w „Nowej Wsi”
The Polish rock music in ”Nowa Wieś”
III. Źródła
- Marek Szajda
Wpływ Organizacji Rozwoju Twórczości na żydowskie rolnictwo w powojennej Polsce na przykładzie sprawozdania dzierżoniowskiego oddziału ORT za lata 1947–1949
IV. Recenzje
- Marcin Kruszyński
Rec.: Anna Ambrochowicz-Gajownik, W cieniu Lazurowego Wybrzeża. Konsulat polski w Marsylii w latach 1919–1940, Warszawa 2019, 308 ss. - Martyna Grądzka-Rejak
Rec.: „Wszystko nas dzieli, ale nic nie może rozdzielić”. Sylwia Chwedorczuk, Kowalska. Ta od Dąbrowskiej, Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2020, 364 ss.
Ósmy numer rocznika naukowego „Komunizm”
Szanowni Państwo!
Ukazał się ósmy numer rocznika naukowego „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”.
nr 8 (2019)
SPIS TREŚCI
- Od Redakcji
- Michał Przeperski, Daniel Wicenty
Nie tylko historia polityczna. Postulaty badawcze dotyczące badania transformacji ustrojowej
I. Studia
- Antoni Dudek
Stosunek rządu Tadeusza Mazowieckiego do problemu tzw. uwłaszczenia nomenklatury i afery alkoholowej - Janusz Kaliński
Nierolniczy sektor prywatny gospodarki w polityce ekonomicznej władz komunistycznych po 1980 roku - Krzysztof Lesiakowski
Kierunki działalności kontrolnej NIK wobec przedsiębiorstw polonijno-zagranicznych w latach osiemdziesiątych XX wieku - Patryk Pleskot
Kontrwywiadowcza ochrona kapitalizmu. Rozpracowanie Oddziału Warszawskiego „Interpolcomu” w latach 1983–1990 - Arkadiusz Gryko
Słupski eksperyment gospodarczy z lat osiemdziesiątych XX w. Między reformą a propagandą - Hubert Wilk
Giełdy samochodowe w latach schyłkowego PRL - Mateusz Kubicki
Planowany proces czy seria niefortunnych decyzji? Analiza przebiegu prywatyzacji Przedsiębiorstwa Połowów i Usług Rybackich „Koga” w Helu w latach 1986–1992 - Ewa Cudzich
Kapitalizm znad Olzy – nowe zasady gry. Antropologiczny obraz przemytu na pograniczu polsko-czeskim
II. Varia
- Karol Sacewicz
Sprawa kpt. Leona Stępnia (maj–grudzień 1949 r.). Przyczynek do historii ORMO w województwie olsztyńskim - Filip Kaczmarek
Okupacja budynku PZPR w Poznaniu - Grzegorz Wołk
Wykpić system. Historia pisma satyrycznego „Jaruzela” (1982–1989)
III. Recenzje
- Jan Hlebowicz
Rec.: Daniel Wicenty, Zgniłe jabłka, zepsute skrzynki i złe powietrze: dysfunkcje w Służbie Bezpieczeństwa w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku, Warszawa–Gdańsk 2018, 512 ss. - Michał Przeperski
Rec.: Tomasz Kozłowski, Koniec imperium MSW. Transformacja organów bezpieczeństwa państwa 1989–1990, Warszawa 2019, 328 ss. - Piotr Abryszeński
Rec.: Piotr Brzeziński, Zwijanie sztandaru. Komitet Wojewódzki PZPR w Gdańsku w latach 1975–1990, Gdańsk–Warszawa 2019, 520 ss.
IV. Wspomnienia
- Marcin Kula
Początek 1989 roku. Zapiski z drugiego rzędu, nieco naiwne, trochę przesiane… ale skomentowane
V. Sprawozdania z konferencji
- Daniel Czerwiński, Mateusz Kubicki
Sprawozdanie z konferencji naukowej „Transformacja ustrojowa: geneza, mechanizmy i skutki”
VI. In memoriam
- Mateusz Rodak
Janusz Żarnowski (1932–2019)
Promocja 7. numeru rocznika naukowego „Komunizm: system-ludzie-dokumentacja”
W dn. 6 maja 2019 r. w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki „Przystanek Historia”, przy ul. Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie odbyła się promocja 7. numeru rocznika naukowego „Komunizm: system-ludzie-dokumentacja”. W dyskusji poświęconej inteligencji, jako warstwie społecznej w Polsce w XX w., udział wzięli: prof. Agnieszka Kolasa-Nowak (Instytut Socjologii UMCS) oraz prof. Janusz Wrona (Instytut Historii UMCS). Spotkanie poprowadził dr hab. Marcin Kruszyński, naczelnik OBBH IPN w Lublinie oraz redaktor naczelny.
Siódmy numer rocznika naukowego „Komunizm”
Szanowni Państwo!
Ukazał się siódmy numer rocznika naukowego „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”.
nr 7 (2018)
SPIS TREŚCI
- Od Redakcji
I. Studia
- Janusz Żarnowski
Inteligencja jako warstwa społeczna w Polsce (od 1918 r. do współczesności)
The intelligentsia as a social stratum in Poland (from 1918 to the present day) - Konrad Zieliński
Oblicza inteligencji żydowskiej w Polsce w XIX i XX wieku (do 1939 r.)
The Jewish intelligentsia in the 19–20th century Poland (until 1939) - Jędrzej Chumiński
„Nowa inteligencja” w polskich zakładach przemysłowych – analiza społecznodemograficzna (1945–1956)
“New intelligentsia” in Polish industrial plants. A socio-demographic analysis (1945–1956) - Hubert Wilk
Kontynuacja czy nowy start? Inteligencja techniczna w powojennym przemyśle motoryzacyjnym (1945–1970)
The continuation or a new start? Technical intelligence in the post-war automotive industry (1945–1970) - Janusz Wrona
Stronnictwo Demokratyczne jako przystań inteligencji
The Alliance of Democrats: a haven for the intelligentsia - Krzysztof Kosiński
Ireneusz Gugulski (1935–1989). Nauczyciel (przyczynek do historii inteligencji w PRL)
Ireneusz Gugulski (1935–1989) – a teacher. A springboard to a history of the intelligentsia in the Polish People’s Republic
II. Varia
- Kamil Borecki
Reakcja obozu narodowego na obchody „czerwonego dnia” 1 sierpnia 1929 roku na podstawie prasy
The national camp’s press on the “red day” celebrations of August 1, 1929 - Witold Bagieński
Wacław Komar – przyczynek do biografii (lata 1909–1945)
Wacław Komar: a springboard to a biography (from 1909 to 1945) - Krzysztof Łagojda
Polska Partia Robotnicza na ziemi kłodzkiej i jej droga do władzy (1945–1948)
Polish Workers’ Party on the Kłodzko Land. Personnel and operation in the years 1945–1948 - Mateusz Szłapka
Działalność biskupa Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego Józefa Padewskiego w świetle dokumentów zgromadzonych w zasobie Archiwum IPN w latach 1946–1951
The state security apparatus and bishop Józef Padewski from the Polish National Catholic Church (1945–1951) - Patryk Pleskot
Oskarżyć i potępić. Przebieg rozprawy przeciw Zygmuntowi Augustyńskiemu (i innym) z 1947 r. jako przykład procesu politycznego z okresu początków stalinizmu w Polsce
To accuse and to condemn. The course of the 1947 trial of Zygmunt Augustyński (and others) as an example of a political staging - Karolina Bittner
„Poznań został poza nami / My w Rawiczu za kratami”. Codzienność w obozach NKWD i Zakładzie Karnym w Rawiczu w świetle poezji więziennej
“Poznań left behind / We’re in Rawicz, confined.” Everyday life in the NKVD camps and the Rawicz Prison in prison poetry - Tomasz Czarnota
Personel kancelaryjny Komitetu Wojewódzkiego PPR/PZPR w Lublinie w latach 1944–1956
III. Recenzje
- Michał Przeperski
Jerzy Kochanowski, Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956–1957, Kraków 2017, 448 ss. - Marek Białokur
Nikołaj Iwanow, Komunizm po polsku. Historia komunizacji Polski widziana z Kremla, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017, 464 ss. - Edyta Chrobaczyńska-Plucińska
Magdalena Grabowska, Zerwana genealogia: działalność społeczna i polityczna kobiet po 1945 roku a współczesny polski ruch kobiecy, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2018, 322 ss. - Paweł Sztama
Krzysztof Lesiakowski, Centralna Szkoła Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945–1947, Łódź 2017, 224 ss. - Grzegorz Wołk
Głos niepodległości. Wybór publicystyki środowiska czasopisma „Głos” 1977–1989, teksty zebrała i oprac. J. Błażejowska, wstęp R. Terlecki, Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków 2016, 431 ss.
IV. Edycje źródłowe
- Ewa Rzeczkowska
„Przebrała się bowiem pewna miara nieprawości, lekceważenia woli społeczeństwa i amoralności w działaniu niektórych ogniw władzy państwowej, stawiających się ponad wszelkim prawem”… - Monika Komaniecka-Łyp
Podsłuchy zgodnie z prawem. Przepisy o wykorzystywaniu środków technicznych w pracy operacyjnej jako akty wykonawcze do Ustawy z 14 lipca 1983 r. o Urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych - Adam Zítek
Raporty o Polsce. Z materiałów Wydziału Ewidencyjnego Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Czechosłowacji
V. Sprawozdania z konferencji
- Wirginia Węglińska
Sprawozdanie z konferencji naukowej „Dąbrowszczacy w trzech odsłonach: wojna domowa, II wojna światowa, PRL”, Gdańsk, 26–28 czerwca 2018 r.
►Prezentacja 7 numeru rocznika w Warszawie – 6 maja 2019. Zapis transmisji na kanale IPNtv
Ogłoszenie o naborze tekstów
Redakcja ogłasza nabór tekstów do kolejnego numeru rocznika naukowego „Komunizm”.
Poniżej szczegółowe informacje w języku polskim i angielskim:
Szósty numer rocznika naukowego „Komunizm”
Szanowni Państwo!
Ukazał się szósty numer rocznika naukowego „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”.
Studia i artykuły
- Karol Sacewicz: Komintern w świetle polskiej publicystyki przeciwkomunistycznej II Rzeczypospolitej. Przyczynek do badań nad polskim antykomunizmem
Comintern in the light of Polish anti-Communist journalism during the Second Polish Republic. A springboard to the study of Polish anti-Communism - Paweł Tarkowski: Życie polityczne i wybory do Sejmu Ustawodawczego w 1947 r. w powiecie bialskim
Biała Podlaska County: political life and election to the Legislative Sejm in 1947 - Krzysztof Andrzej Kierski: Komuniści w powiecie ciechanowskim w II Rzeczypospolitej
Communists in Ciechanów County during the Second Polish Republic - Rafał Łatka: Przebieg negocjacji związanych z drugą pielgrzymką Jana Pawła II do Ojczyzny – próba syntetycznego spojrzenia
The course of negotiations over Pope John Paul II’s second pilgrimage to Poland. An attempt at synthesizing - Sylwia Maleszak: Działalność społeczno-polityczna Ligi Kobiet w województwie lubelskim w latach 1945–1957
Social and political activities of the Women’s League in Lublin Voivodeship in the period of 1945–1957 - Arkadiusz Kutkowski: Prokurator ze skazą. Przyczynki do biografii Henryka Podlaskiego
A flawed prosecutor. A springboard to Henryk Podlaski’s biography - Paweł Sztama: Adama Humera życie przed bezpieką. Przyczynek do biografii
Adam Humer: his life before the Communist security apparatus. A springboard for a biography - Sebastian Drabik: Władysław Machejek – partyjny literat
Władysław Machejek – the Party’s literary man - Tomasz Czarnota: Zabezpieczenie tajemnicy partyjnej i państwowej w pracy aparatu PZPR w świetle przepisów wydanych w 1973 r. przez Komitet Wojewódzki PZPR w Lublinie
Securing party and state secrets in the Polish United Workers’ Party apparatus in the light of the regulations issued in 1973 by the Polish United Workers’ Party’s Voivodeship Committee in Lublin - Przemysław Benken: Ideologia dżucze w wybranych dokumentach polskiej dyplomacji z lat osiemdziesiątych z zasobu Archiwum Akt Nowych i Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej
The Juche ideology in selected Polish diplomatic documents from the 1980s, from the resources of the Archive of New Records and the Archive of the Institute of National Remembrance
Materiały i dokumenty
- Dawid Zagził: „…można powiedzieć, że jest pod psem”. Początki instalowania systemu władzy na Warmii i Mazurach na przykładzie powiatu mrągowskiego. Sprawozdanie z 28 lipca 1945 r.
Recenzje i omówienia
- Sylwia Szyc: Mózes Csoma From North Korea to Budapest: North Korean Students in the Hungarian Revolution in 1956, Wydawnictwo Jipmoon Dang, Seoul 2016, ss. 187
- Przemysław Mrówka: Robert Walenciak, Modzelewski–Werblan. Polska Ludowa, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2017, ss. 560
Sprawozdania
- Daniel Czerwiński: Sprawozdanie z konferencji „Ruch komunistyczny w II Rzeczypospolitej. Stan badań, perspektywy badawcze”